Pseudovogelpest

 De pseudovogelpest wordt ook wel New Castle Disease of kortweg NCD genoemd. NCD is een zeer gevreesde ziekte, omdat het een zeer snelle incubatietijd van 4 tot 6 dagen heeft bij kippen en vaak eindigt met de dood. De incubatietijd is de tijd die tussen de besmetting en de eerste ziekteverschijnselen zit. Pseudovogelpest wordt veroorzaakt door een virus en kan zich daarom erg snel verspreiden. Besmetting kan komen door contact met besmette dieren, of via bijvoorbeeld drinkwater dat gebruikt is door een besmet dier.

 Een van de eerste symptomen van pseudovogelpest bij kippen zijn problemen met ademhalen. De kippen zullen dan vaak kuchen en hijgen. Dan volgt er een verminderde en misvormde eierproductie en kan er sprake zijn van groene, waterige diarree. Daarnaast raken de kippen voor steeds grotere delen verlamd wat uiteindelijk zal leiden tot sterfte. Dit begint bij het laten hangen van de vleugels en het hoofd waarna het zich uitbreidt.

 Pseudovogelpest zorgt vooral voor problemen in het zenuwstelsel, de luchtwegen en het darmstelsel.. De problemen in de luchtwegen en het darmstelsel lijken op die van klassieke vogelpest.

 Pseudovogelpest kent vier varianten, gebaseerd op het type symptomen en de ernst van deze symptomen. Eén type is vrijwel altijd dodelijk. Bij deze variant is de infectie met name in de darmen geconcentreerd.

 Bij een tweede variant zijn vooral de hersenen aangedaan. Hier sterft 10% tot 20% van de besmette kippen. Bij een derde variant is de infectie niet specifiek op één plek geconcentreerd. De luchtwegen zijn aangedaan en er is sprake van gewichtsafname. Minder dan 10% sterft hier. Bij de vierde variant ontstaan er nauwelijks symptomen en wordt de kip dus ook nauwelijks ziek.

 Er is helaas geen werkende remedie tegen pseudovogelpest en de bestrijding is dus geheel afhankelijk van de preventieve vaccinatie. In Nederland is vaccinatie verplicht voor bedrijfsmatige kippenhouders, maar ook voor hobbypluimveehouders die meedoen aan tentoonstellingen en dergelijke evenementen waarbij de kippen in contact komen met veel andere vogels. Deze verplichte vaccinatie moet worden uitgevoerd door een dierenarts. Daarnaast mogen kippenhouders, die een hok met een paar kippen voor het plezier hebben, de kippen ook zelf vaccineren, maar dit is niet verplicht. De vaccinatie dient wel zeer zorgvuldig te worden gedaan.

 Dit kan volgens verschillende methoden worden uitgevoerd, namelijk de oogdruppelmethode, waarbij het vaccin als oogdruppels wordt toegediend, de spray methode, waarbij het vaccin als spray door de luchtholtes wordt gespoten en tot slot de drinkwatermethode, waarbij het vaccin bij het drinkwater wordt gevoegd en de kippen zo gevaccineerd worden. Het wordt aangeraden om de vaccinatie na twee weken eenmalig te herhalen, zodat de kippen een goede weerstand opbouwen.

 Besmette dieren moeten helaas volgens het bestrijdingsdraaiboek worden geëuthanaseerd en niet besmette kippen moeten minstens 30 dagen in quarantaine, waarna de kippen moeten worden gecontroleerd en vervolgens ingeënt. Deze strenge regels zijn er omdat het virus erg besmettelijk is en toepasbaar op verschillende vogelsoorten.

 

Hoewel de ziekte erg besmettelijk is, kan pseudovogelpest deels voorkomen worden door goede hygiënemaatregelen te nemen. Dit betekent bijvoorbeeld dat al het materiaal dat gebruikt wordt bij de kippen, regelmatig gereinigd moet worden. Ook is het niet verstandig om materiaal uit te wisselen met andere houders van kippen, bedrijfsmatig of als hobby. Wanneer er gevallen van pseudovogelpest in de regio bekend zijn, kan het verstandig zijn de kippen voorlopig binnen te houden. Bezoek de getroffen kippen niet, omdat het virus gemakkelijk via de schoenen of kleren kan meereizen.

Omdat pseudovogelpest ook voorkomt in wilde vogelpopulaties, kunnen ook wilde vogels de kippen besmetten. Hoewel het meestal gaat om een laag pathogene versie, is het toch verstandig contact tussen kippen en wilde vogels te voorkomen.